Sekwencja na Boże Ciało
Od pierwszej niedzieli Adwentu w polskich kościołach obowiązują nowe lekcjonarze, czyli księgi, z których czytana jest Liturgia Słowa w trakcie Mszy świętej. Główną zmianą jest użycie tłumaczenia z piątego wydania Biblii Tysiąclecia. Poprzedni komplet lekcjonarzy obowiązywał od 1972 roku i korzystał z trzeciego wydania. Zmieniono także refreny i układ zwrotek części psalmów responsoryjnych oraz dodano dwie nowe sekwencje.
_________________________________
Sekwencja to specjalna część Liturgii Słowa, śpiewana bezpośrednio przed aklamacją Alleluja i wprowadzająca w tajemnicę przeżywanej uroczystości. W jej trakcie powinno się zachowywać postawę siedzącą. Do tej pory sekwencje były przewidziane na uroczystości Zmartwychwstania („Niech w święto radosne…”) oraz Zesłania Ducha Świętego („Przybądź Duchu Święty…”). Nowe wydanie lekcjonarzy przewiduje dodatkowe pieśni – na obchodzoną 15 września uroczystość Najświętszej Maryi Panny Bolesnej („Boleściwa Matka stała…”) oraz na przypadającą jutro uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej („Chwal, Syjonie, Zbawiciela…”).
Śpiewanie wyznaczonej na jutro sekwencji nie jest jednak obowiązkowe i prawdopodobnie we większości parafii nie usłyszymy tego śpiewu. Wszystko dlatego, że lekcjonarz nie proponuje melodii, a nietypowy układ zwrotek (najpierw 3 wersy, później 4, a na końcu 5) uniemożliwia zastosowanie innej, znanej już melodii. W Watykanie sekwencję „Lauda Sion Salvatorem…” wykonuje się na piękną melodię gregoriańską, którą można usłyszeć na poniższym nagraniu.
Niestety ta melodia jest równie piękna, co trudna i nie da się jej zaśpiewać bez nut. Te natomiast nie były do tej pory dostępne w wersji zsynchronizowanej z polskim tekstem. Postanowiliśmy jednak temu zaradzić i poniżej udostępniamy zarówno pełny tekst, jak i plik PDF z zapisem neumowym stosowanym w śpiewach gregoriańskich.
Chwal, Syjonie, Zbawiciela,
Chwal pieśniami wśród wesela
Wodza i Pasterza rzesz.Ile zdołasz, sław Go śmiało,
Bo przewyższa wszystko chwałą,
Co wyśpiewać pieśnią chcesz.Chwały przedmiot nad podziwy,
Chleb — żyjących pokarm żywy,
Dzisiaj się objawia nam.Za wieczerzy świętym stołem
Pan go, łamiąc z braćmi społem,
Iście dał dwunastu sam.Niech brzmi sława w zgodnym dźwięku,
Z serc radosnych,
pełne wdzięk,u Niech mu pieśni płyną chwał.Dzień obchodzim głośny sławą,
W którym pierwszą Pan ustawą
Rajski stół ten światu dał.W uczcie tej nowego Pana,
Pascha nowym prawem dana,
Fazy dawne kończy już.Przeszłość starą — nowa era,
Cień rozprasza prawda szczera,
Pierzcha noc przed blaskiem zórz.Co Pan czynił przy Wieczerzy,
Wskazał, że i nam należy
Spełniać ku pamięci nań.Pouczeni tą ustawą,
Chleb i wino na bezkrwawą
Święcim Odkupienia dań.Dogmat dan jest do wierzenia,
Że się w Ciało chleb przemienia,
Wino zaś przechodzi w Krew.Gdzie zmysł próżno dojść się stara,
Serce żywa wzmacnia wiara,
Porządkowi rzeczy wbrew.Pod odmiennych szat figurą,
W znakach różny, nie naturą,
Kryje się tajemnic cud.Ciało — strawą, Krew — napojem,
W obu znakach z Bóstwem swoim
Cały Chrystus trwa, bez złud.Przez biorących nie łamany,
Nie pokruszon, bez odmiany,
Cały jest w spożyciu bran.Bierze jeden, tysiąc bierze:
Ten, jak tamci, w równej mierze,
Wzięty zaś nie ginie Pan.Biorą dobrzy i grzesznicy,
Lecz się losów przyjrz różnicy:
Życie tu — zagłada tam.Złym śmierć niesie dobrym życie:
Patrz, jak w skutkach rozmaicie
Czyn ujawnia się ten sam.Kiedy kruszą się znamiona
Nie wątp, lecz wierz z głębi łona,
Że to kryje ukruszona
Cząstka, co i całość wprzód.Rzecz się sama nie rozrywa,
Znaków łamią się ogniwa,
Przez co stan i postać żywa
Znaczonego nie zna szkód.Oto chleb Aniołów błogi,
Dan wędrowcom pośród drogi,
Synów wraca w Ojca progi,
Dawać go nie można złym!Figur głoszą go osłony!
Izaak na stos wiedziony,
Jagniąt Paschy krwawe zgony, Manna ojcom dana im.Dusz pasterzu! Prawy Chlebie!
Dobry Jezu, prosim Ciebie:
Ty nas karm i broń w potrzebie,
Ty nam dobra okaż w niebie, Kędy jest żyjących raj!Twa dłoń, Panie, wszystko zdoła,
Ty nas karmisz z Twego stoła:
Gdzie wciąż uczta trwa wesoła,
W gronie niebian nasze czoła
Na Twe łono skłonić daj! Amen. Alleluja.
Zapis neumowy melodii gregoriańskiej zsynchronizowany z polskim tekstem: Chwal Syjonie Zbawiciela.pdf.
W śpiewie pomocne może być również poniższe nagranie wersji łacińskiej:
_______________
Ikonę wpisu stanowi fragment obrazu Procesja Bożego Ciała z papieżem Grzegorzem XVI w Watykanie autorstwa Ferdinando Cavalleriego. Obraz jest w domenie publicznej, a jego reprodukcja pochodzi z serwisu Wikimedia Commons.
Jeśli tekst przypadł Wam do gustu, zapraszamy do polubienia fanpage’a, na którym regularnie piszemy o sprawach Kościoła.
Jan Popieluch
Ceremoniarz liturgiczny, dziennikarz, informatyk, bibliofil. Na co dzień zajmuję się dbaniem o piękno liturgii, formacją służby liturgicznej i przygotowywaniem młodzieży do sakramentu bierzmowania. Trudno znaleźć dziedzinę, którą się nie interesuję – od teologii i filozofii, przez prawo, politykę, literaturę i astronomię, aż po informatykę i matematykę. Wolny czas spędzam przy późnych nocnych rozmowach, książkach (najchętniej fantastycznych), dobrych rockowych brzmieniach i grach komputerowych.